Skoki narciarskie to dyscyplina, której początki sięgają XIX wieku. Na zawodach najwyższej rangi, czyli na Olimpiadzie, znalazły się w programie w roku 1924. Od tego praktycznie czasu można je uważać za pełnoprawnego członka wielkiej sportowej rodziny. Tacy pełnoprawni członkowie, jak to często w rodzinach bywa, prowadzą kroniki, w których dokładnie opisują najważniejsze wydarzenia ze swojego życia. Nie inaczej ma się sytuacja w wypadku naszej ulubionej dyscypliny. I tu też, tak jak wszędzie, najpierw te opisy są albo fragmentaryczne, żeby nie rzec "kadłubkowe", potem dokładniejsze i coraz bardziej profesjonalne. Na tyle, że obecnie, mając czas na nieco dłuższe poszukiwania w internecie, można się pokusić o to, żeby na podstawie tych opisów (zwanych też statystykami) wyłonić najlepszych w historii tego sportu.

I niektórzy się kuszą. I wyłaniają. Co roku aktualizując swoje dane o kolejny sezon. Te aktualizacje pozwalają na to, żeby się nie powtarzać, a jednocześnie nie kłamać. Bo jak ktoś dzisiaj napisze, że najwięcej zwycięstw w PŚ odniósł Matti Nykaenen to wcale nie będzie się kłócić z jego przyszłorocznym zapisem (no dobra, na wszelki wypadek napiszę, że z zapisem za dwa lata), że liderem takiej listy jest Adam Małysz. Ale ja w zasadzie nie o aktualizacjach chciałem.

Całą historię skoków, tak jak historię w ogóle, można podzielić na różne przedziały czasowe albo, inaczej mówiąc, okresy. Takie okresy w historii ziemi nazwano erami. Trzymając się tej nomenklatury: te grubo ponad 100 lat istnienia skoków narciarskich też można na takie ery podzielić. Nie przesądzając o długości i nazewnictwie okresów wcześniejszych (zostawiam to sobie, być może, na późniejsze pisemne przemyślenia) chciałbym się skupić na erze ostatniej. Erze, gdzie określenie zarówno nazwy jak i terminu rozpoczęcia jest stosunkowo proste.

Era ta rozpoczyna się z dniem 1 stycznia 2001 roku. Jest to pierwszy dzień nowego stulecia, nawet tysiąclecia, w dziejach naszego globu. Symptomatycznym zrządzeniem losu jest to jednocześnie dzień, w którym (po blisko czterech latach przerwy) na podium PŚ wraca polski skoczek Adam Małysz. Jak się wkrótce okaże nie tylko wraca na podium, ale rozpoczyna niesamowity marsz, który doprowadzi go do zdobycia szczytów nieosiągalnych dla nikogo innego. Krótko mówiąc: dzień 1 stycznia 2001 rozpoczyna w dziejach skoków narciarskich erę XXI wieku znaną lepiej pod nazwą ERY MAŁYSZA.

To, czego dokonał Polak od wspomnianej wyżej daty po dziś dzień, musi budzić najwyższy podziw nawet w tych, których skoki czy sport w ogóle nie interesują. Od początku wieku mija 7 lat. Wśród wszystkich, którym przyszło do głowy brać czynnie udział w cyrku organizowanym pod patronatem FIS, Małysz stanowi coś kuriozalnego. Wziąwszy na tapetę jego dokonania z tego czasu i porównując je z wszystkimi pozostałymi skoczkami można złapać się za głowę. Przewaga Polaka w każdym niemalże elemencie jest tak duża i bezsporna, że pompatyczne, wydawałoby się na pierwszy rzut oka, nazwanie tego okresu "erą Małysza" jawi się po bliższym poznaniu faktów jak najbardziej właściwym i na miejscu.

A trzeba dodać, że nie bierzemy pod uwagę tego, co jeszcze zrobi Małysz (doskonałe wyniki w najbliższym sezonie wydają się być na 100% przesądzone). Ale przypatrzmy się faktom z lat 2001-2007. Najlepiej w punktach.

Ilość punktów zdobytych w PŚ
1. Małysz – 8097 pkt
2. Ahonen – 6479 pkt
3. M.Hautamaeki – 5318 pkt

Ilość miejsc na podium PŚ
1. Małysz – 66
2. Ahonen – 46
3. M.Hautamaeki – 31

Ilość zwycięstw w PŚ
1. Małysz – 35
2. Ahonen – 19
3. M.Hautamaeki – 15

Ilość 2 miejsc w PŚ
1. Ahonen – 17
2. Małysz – 16
3. Morgenstern – 12

Ilość 3 miejsc na podium PŚ
1. Małysz – 15
2. Ahonen – 10
3. M.Hautamaeki – 9

Ilość skoczni na których ma się najlepszy bilans w PŚ
1. Małysz – 11 (w tym na dwóch ex aequo)
2. Ahonen – 10 (w tym na jednej ex aequo)
3. Hautamaeki 3 (w tym na dwóch ex aequo)

Najlepszy bilans na skoczniach w Europie w PŚ
1. Małysz – 63 pudła (32 zwycięstwa)
2. Ahonen – 43 pudła (19 zwycięstw)
3. M.Hautamaeki – 29 pudeł (14 zwycięstw)

Ilość miejsc w 1-szej 15-tce
1. Małysz – 131
2. Ahonen – 112
3. M.Hautamaeki – 107

Ilość miejsc punktowanych w PŚ
1. Małysz – 142
2. M.Hautamaeki – 134
3. Ahonen i Ljoekelsoey – po 133

Ilość medali na MŚ
1. Małysz – 5
2. Ahonen – 3
3. Schmitt, Ammann, Ljoekelsoey, Janda, Kasai – 2

Jakość medali na MŚ
1. Małysz – 4-1-0
2. Schmitt, Ammann – 1-1-0
4. Ahonen – 1-0-2

Ilość zwycięstw na 1 obiekcie
1. Ljoekelsoey – 5 (Sapporo)
2. Małysz – 4 (Oslo)
3. Małysz - (Zakopane, Neustadt, Lahti, Planica)
Hautamaeki M. (Zakopane, Planica)
Ahonen – (Engelberg) - po 3

Ilość wygranych w sezonie
1. Ahonen – 12 (2004/2005)
2. Małysz – 11 (2000/2001)
3. Małysz – 9 (2006/2007)

Współczynnik zwycięstw w sezonie
(liczony jako stosunek ilości zwycięstw do ilości zawodów)
1. Małysz – 0,524 (2000/2001)
2. Ahonen – 0,429 (2004/2005)
3. Małysz – 0,375 (2006/2007)

Ilość podiów w sezonie
1. Ahonen – 15 (2004/2005)
2. Małysz – 14 (2000/2001)
3. Małysz – 14 (2001/2002)

Współczynnik podiów w sezonie
(liczony jako stosunek ilości podiów do ilości zawodów)
1. Małysz – 0,667 (2000/2001)
2. Małysz – 0,636 (2001/2002)
3. Małysz - 0,542 (2006/2007)

Łączna ilość medali na imprezach rangi mistrzowskiej (IO,MŚ,MŚL)
1. Małysz – 7
2. Ljoekelsoey – 5
3. Ammann, Ahonen, Hautamaeki M. – 4

Łączna jakość medali na imprezach rangi mistrzowskiej (IO,MŚ,MŚL)
1. Małysz - 4–2-1
2. Ammann - 3-1-0
3. Ljoekelsoey – 2-1-2

No i na koniec: ilość zdobytych Pucharów Świata
1. Małysz - 4
2. Ahonen - 2
3. Janda - 1

To są te najwymowniejsze liczby. Można podać jeszcze wiele innych, w których Małysz będzie na czele lub w czołówce statystyk. Nie chcąc czynić wywodu zbyt nudnym ograniczyłem się do powyższych.

Same liczby zresztą nie oddają w pełni ogromnej przewagi Polaka w ostatnich latach. Nie oddają bo nie mogą. To jest coś znacznie więcej. To trudno nawet opisać. Ja, na wszelki wypadek, nie chcę się na razie z tym tematem mierzyć. Bo tu trzeba byłoby chyba filozofa sportu, żeby oddać to, co wszyscy wiemy, a co tak trudno wyrazić.

Przed nadchodzącym sezonem jest w każdym razie jeden bardzo obiecujący prognostyk na najbliższą przyszłość. Forma Małysza. Polak jest na najlepszej drodze by tytułową erę wydłużyć o kolejny sezon. Nadzwyczaj ostrożnie prognozując. I na tym bym ten przedsezonowy felieton zakończył.

Bo gdybym miał się wypowiedzieć co do najbliższych kilku lat mniej ostrożnie to wyszłoby, że Małysz pobije wszelkie możliwe rekordy. Jak nie w tym, to w dwóch następnych sezonach. Jedynie Nykaenena na olimpiadach, choćby nie wiem co robił, w ilości zdobytych złotych medali nie jest w stanie wyprzedzić. No, chyba że wytrwa do Soczi. Ale tego, że tam będzie też najlepszy, to nawet ja nie zakładam. Chociaż właściwie... Ale o tym, przynajmniej na razie, cicho sza. « powrót do listy artykułów